Çocuk Diş Sağlığı

Çok sevdiğimiz çocuklarımızın hem sağlık hem de estetik açıdan iyi bir hayat sürmeleri için diş sağlıklarına dikkat etmemiz gerekiyor. Bebeklik döneminden itibaren önem verilmesi gereken diş sağlığı konusunda, süt dişleri de en az kalıcı dişler kadar önemlidir.

EBEVEYNLER DE SAĞLIKLI DİŞE SAHİP OLMALI

Diş çürüklerinin temeli, bebeklik döneminde atılıyor ve çürükler bu dönemde anne babadan kolaylıkla çocuğa bulaşabiliyor. Çocukların sağlıklı dişlere sahip olması için anne babaların öncelikle kendi diş sağlıklarını koruması gerekiyor.

Bebekler ilk doğduğunda ağızlarında çürüğe neden olan bakteriye rastlanmamaktadır ancak zamanla çeşitli nedenlerle bebeğe geçer. Bu bakteri sert diş yüzeylerine kuvvetli tutunma özellikleri nedeniyle, ilk diş sürmesiyle beraber diş yüzeyinde hızla çoğalıp çürük oluşturur.

MAMASINI KONTROL EDERKEN DİKKAT 

Bebekleri öpme, mamasının sıcaklığını kontrol etme veya mamasının tadına bakıp yedirme gibi birçok zararsız sanılan davranış yetişkinlerin ağzındaki bakteriyi çocuğa bulaştırır ve çocuklarda çürük riski ve yayılımı kolaylaşır.

Bebekle yakın temas kuran kişiler (anne, baba, bakıcı ve diğerler yakınlar) ağız ve diş sağlığı bakımlarını düzenli yapmalı ve diş hekimi kontrollerini aksatmamalıdır.
Çürük ve diş eti hastalığı varsa en kısa zamanda tedavi yoluna gidilmelidir.
3 adım denilen diş fırçalama, diş ipi ve ağız gargarası kullanımını aksatılmamalıdır
Anne ya da baba çocukla ortak diş fırçası kullanmamalıdır.
Çocuk beslenirken kullanılan kaşık ona ait olmalıdır. Yiyeceklerin sıcaklık ve tat kontrolleri için anne babalar tarafından başka bir kaşık kullanılmalıdır.
Bebeği besleyen kişiler biberonu ve emziği temizlemek, sıcaklık kontrolü yapmak için de olsa ağzına sürmemelidir.

ÇOCUKLARIN DİŞLERİ NEDEN ÇÜRÜR?

  • Süt dişleri daimi dişlere oranla daha çok organik madde içerdiğinden daha kolay ve hızlı çürürler.
  • Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında yorumlayamazlar. Olayı ancak dayanılamayacak kadar ağrı olduğunda fark ederler ki bu durumda çok geç kalınmış olabilir.
  • Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynlerinin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirler.
    • Beslenme düzensizliğinden dolayı dişler çürümeye yatkın hale gelir.

ÇOCUKLARDA ÇÜRÜK OLUŞUMU ENGELLENEBİLİR Mİ?

Anneler ve çocuklar üzerine yapılan bir araştırma, yalnız başına dişlerini fırçalayan çocukların ağız hijyenini sağlamaktaki hatalarını anne babaların fark etmediğini ortaya koyuyor.

Çocukların sağlıklı dişlere sahip olması için;

  • 7 yaşından önce yalnız başına diş fırçalamaya göndermeyin. Doğru fırçalama konusunda çocuklarınıza yardımcı olun.
  • Okuldan yorgun gelen çocuklara, yatağa gitmeden diş fırçalatmak çok da kolay değil ama pes etmeden diş fırçalamanın yapılması gerekiyor. Diş fırçalamak çocukların genel sağlığı açısından çok önemli.
  • Çocuklarınızın şikâyeti olmasa da mutlaka bir diş hekimine götürün. Herhangi bir çürüğü olmasa da fissür örtücü ve yüzeysel flor uygulaması gibi çürük engelleyici tedavilerini yaptırılması olası çürüklerin oluşmasını çok ciddi oranda engelleyecektir.
  • Diş çürüklerinin önlenmesinde öğretmenlerle işbirliğinin çok önemli olduğu yapılan araştırmalarla ortaya koyuyor. Öğretmenler çocukların ağız hijyeni bilgisindeki gelişiminde ebeveynlerinden daha etkili.

NELER YAPILMALI?

FİSSÜR ÖRTÜCÜLER: Çocuklar dişlerin üzerindeki girinti ve çıkıntıları rahatlıkla temizleyemez. Yiyecek artıkları ve bakteriler de bu girintilere yerleşip dişlerin çürümesine sebep verir. Fissür örtücüler sıvı ve akışkan bir kıvamda oldukları için azı dişlerinin çiğneme yüzeyinde bulunan Fissür denilen küçük çukurların en derin noktasına kadar ulaşabilirler ve bu bölgeleri tıkayarak yiyecek artıkları ve bakterilerin yapışmasını engellemiş olurlar. Fissür örtücü tedavi yöntemi 6 yaşından itibaren kalıcı azı ve küçük azı dişlerinde kullanılabilir. Özellikle daimi dişleri yeni çıkmış  çocuklarda uygulanabilir.

FLOR UYGULAMASI: Çürüğü engellemenin başka bir yolu da çürüğe karşı direnci arttırmaktır. Çocukların dişlerine yüzeysel flor uygulanması ile bu direnç kazandırılabilir.

DİŞ FIRÇALAMA: Çocukların ileride diş fırçalama alışkanlığını sürdürmesi için en etkili yöntem erken yaşlarda bu alışkanlığın kazandırılmasıdır. Düzenli ve doğru bir şekilde fırçalama ile çürük oluşumu engellenebilir.

DİŞ FIRÇASI VE MACUN SEÇİMİ ÖNEMLİ

Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçalarını tercih etmek gerekiyor. Diş macununu yutma riski olduğu için 3 yaş altında kullanılmaması gerekir.

ÇOCUKLARA DİŞ FIRÇALAMA ALIŞKANLIĞI KAZANDIRMAK İÇİN…

  • Çocuğunuz dişlerini fırçalarken ayrı bir diş fırçası ile siz de kendi dişlerinizi fırçalayın. **Ona birkaç tane farklı renk ve şekillerde diş fırçası ve diş macunu alın. Her seferinde başka bir ikili seçmesini sağlayın. Bu seçim onun diş fırçalama isteğini ve motivasyonunu artıracaktır.
  • Mutlaka diş fırçalama panosu oluşturun ve her fırçalamadan sonra pano üzerinde işaretleme yapın. ( Gülen yüz vb simgeler )
  • Banyoya bir kum saati yerleştirin ve her fırçalamada kum saatini ters çevirerek zaman tutun. Yaklaşık 2 dakikalık diş fırçalama yeterli olacaktır.
  • Araştırmalar gösteriyor ki dişlerin estetik ve ortodontik problemlerinin çok büyük bir kısmı, okula başlama döneminde erken kaybedilen süt dişlerinden ya da çürüyen sürekli ön dişlerden gelmektedir.